Unutma Eğrisi ve Öğrendiklerinizi Unutmamanın Yolu

Unutma Eğrisi ve Öğrendiklerinizi Unutmamanın Yolu

Unutma eğrisi bellekte tutmanın zamanla azalmasını ifade eden grafiktir. Bu eğri, bilginin akılda tutulmasına yönelik girişim yoksa nasıl yok olacağını gösterir. Hafızanın gücü bununla ilgili bir kavramdır ve belleğin  beyindeki  sağlamlığını ifade eder. Daha güçlü hafıza, bir kişinin daha uzun süre hatırlaması demektir. Unutma eğrisinin tipik grafiği insanların öğrenilen malzemeyi tekrar etmezlerse yeni öğrendikleri bilgileri saatler ve günler içinde nasıl unuttuklarını anlatır. Unutma eğrisi unutmanın sebeplerinden birisi olan geçiciliği doğrular. Bu da unutmanın zaman geçtikçe gerçekleşmesidir.

Hermann Ebbinghaus unutmanın eksponansiyel (*) doğasına yönelik olan bu varsayımı 1885 yılında ortaya atmıştır. Aşağıdaki formül düşüncesini kabaca tarif etmektedir.

(*) Eksponansiyel: “Üstel” anlamındadır. Yani eksponansiyel artış dendiğinde, değişimin yani artışın tandansının bir üstel fonksiyona bağlı olduğu anlaşılır. Örneğin sabit ivmeyle hareket eden bir cismin hız artışı lineer, konum değişimi ise eksponansiyeldir. Eksponansiyel fonksiyonlar e nin kuvveti şeklinde gösterililer.

---

 bellekte tutma,  belleğin göreli kuvvetli ve  zamandır.

Unutma Eğrisi Nedir?

Ebbinghaus’ Forgetting Curve yada basitçe Unutma Eğrisi, bilgiyi hafızada canlı tutmak için çalışmadığınızda onun zamanla nasıl kaybolduğunu gösterir.

19. yüzyılın sonlarında, Alman psikolog Hermann Ebbinghaus unutma eğrisini ortaya koyduğu çalışmada anlamsız heceleri ezberlettiği denekler üzerinde belirli periyotlarla (aynı günün farklı saatlerinde, ilerleyen günlerde, haftalarda ve aylarda) testler uygulayarak bu eğriye ulaşmıştır.

Ebbinghaus ezberlediği bir kelime listesinin ne kadarını hatırlayacağını test ederek başlamıştır. Ardından çağrışım unsurunu ortadan kaldırmak için sesli – sessiz – sesli biçiminde 2300 tane 3 harfli (ZUC – QAX gibi) anlamsız heceyaratmıştır. Listeler halinde grupladığı bu hecelerin her birine saniyenin küçük bir bölümü bakmış ve listeye 2. Kez göz atmadan önce 15 saniye beklemiştir. Bu işlemi tüm seriyi hızla tekrarlayabilene kadar sürdürmüştür. Farklı uzunlukta listeler ve farklı öğrenme aralıkları deneyerek öğrenme ve unutma hızlarını not etmiştir.

Araştırmada anlamsız hecelerden oluşan bir liste kusursuz bir şekilde iki kez tekrarlandığında, yani tam öğrenme olduğu belirlendikten sonra, bir zaman aralığı konmuştur. Kusursuz hatırlama için ilk denemede 1000 saniye kullanılmışken, ikinci denemede 600 saniye kullanılmış, 400 saniye tasarruf edilmiştir. Bu süre, bellekte tutulan malzemenin miktarının bir göstergesidir. Bu yönden tam bir öğrenme için çok elverişlidir. Daha önceden bir malzemeyi gören, öğrenen kişi ikinci kez aynı malzemeyi öğrenmesi gerektiğinde daha kısa sürede yeniden öğrenebilmektedir.  Ebbinghaus, öğrenme ve yeniden öğrenme arasında yirmi dakikadan otuz bir güne kadar değişen çeşitli zaman aralıklarını kullanarak araştırmalarını sürdürmüştür. Ebbinghaus bu araştırmaları sırasında bir unutma eğrisi oluşturmuştur.

Ebbinghaus aslında zamanla oluşan hafıza kaybının doğasını keşfetti. Grafik, bir şeyi ilk kez öğrendiğinizde, bilgi eksponansiyel bir oranda kayboluyor. Örneğin; çoğu kaybı ilk gün ve izleyen birkaç günde yaşarsınız, sonra kaybolma oranı azalır.

Eddinghaus hafızadaki eksponansiyel düşüşü keşfettikten sonra ona katkıda bulunan faktörleri belirleyebilirdi. Saklama seviyesi bir takım şeylere bağlı:

Hafızanın Gücü

İnsanlar, güçlü anılarını zayıf olanlardan daha uzun süreli periyotlar için anımsayabilirler. Eğitimde bunun anlamına gelince, öğrenme içeriği yüksek derecede her bir öğrencinin ilgi ve ihtiyaçlarına uygun olmalı ve anlamlı olmalıdır.

Bilgi Öğrenildiğinden İtibaren Geçen Zaman

Bir eğitim bağlamında, unutma eğrisi öğrencilerin ilk ayda öğrendiklerinin ortalama %90’ını unutacağını gösterir. (Bu nedenle eğitim programları genellikle umulan kalıcı etkiyi oluşturmaz.)

Şimdi, hafızanın nasıl çalıştığını biliyoruz, artık, öğrendiklerimizi daha iyi hatırlayabilmek ve daha az unutmak için bir şeyler yapabiliriz! Ebbinghaus Unutma Eğrisi, öğrendikten sonraki bir saat içinde öğrendiklerimizin yaklaşık yarısını unuttuğumuzu gösteriyor. Bir hafta sonra, yalnızca %20’lik bir bölümü hatırlıyoruz.

Eğitimi Düzenli Olarak Pekiştirmek

Ebbinghaus, bilgiyi zaten bildiğiniz şeylerin üzerine inşa ettiğinizde geri çağrışının daha kolay olduğunu keşfetti. Eğitiminizi her takviye edişinizde düşüş oranı da azalır. Sık yapılan eğitim müdahaleleri, bilgiyi sağlamlaştırmaya yardımcı olur.

Açıklığı Geliştirin

En başta, özümsenecek bilgileri kolaylaştırın. Eğer, bir rapor yada makaleden herhangi bir şey öğrenirseniz, anlamını unutmak daha kolaydır yada tamamen kaybolması. Bilginizi bir diagram üzerinde sunmayı deneyin yada öğrenme nesnelerini tanımlayan bir video oluşturun.

Daha Bağlantılı Hale Getirin

Hazır yapılmış bir öğrenme kaynağı, özel yapılmış bir öğrenme kaynağıyla aynı etkiyi yaratmaz. Oluşturduğunuz eğitimin her kısmında, organizasyonunuzun temel amacını asla unutmayın – ki buna Epik Anlam diyoruz. Bu, iki şekilde çalışır: eğitim ne kadar alakalıysa, hatırlamak da o derecede daha kolaydır ve ortak odak, sürekli olarak  işiniz için önemli olan davranışları yüreklendirir.

Daha Etkileşimli/İnteraktif Hale Getirin

İnsanlar, pasif gözlemci olmaktansa aktif olarak yer aldıklarında daha iyi öğrenirler. Eğer, öğrencilerinize içerikle etkileşime girmeleri için bir fırsat vermezseniz, muhtemelen yavaşça içleri geçecek ve konsantrasyonu kaybedecekler. Öğrenmeye dayalı oynanabilirlik elementleri eklemek(oyunlaştırma), öğrenciyi eğitimde aktif tutmanın harika bir yoludur ve gerçekten, eğitimden zevk bile alabilirler.

Daha iyi hatırlama için 12 altın yol:

1. Neyi öğrendiğinizi anlamaya çalışın. Anladığınız şeyler 9 kat daha hızlı ezberlenir.

2. En gerekli bilgiyi öğrenin. Önceliklerinizi doğru bir şekilde ayarlamanız gerekir.

3. Bunu göz önünde bulundurun: En çok, başta ve sonda olan şeyler ezberlenir. (Seri Konum Etkisi)

4. Dikkatinizi bir konudan diğerine verin. Unutmayın ki benzer anılar karışıktır ve birbirleri ile karışmaları mümkündür.

5. Karşıt şeyleri öğrenin. Örneğin, yabancı bir dil öğreniyorsanız, gece gündüz ezberleyin. Karşıt bilgilerin ezberlenmesi daha kolaydır.

6. Kendi “zihin sarayınızı” oluşturun. Fikir, belirli şeyleri belirli bir yerle ilişkilendirmektir. Örneğin, odanızdaysanız, öğrendiğiniz bir şeyi odanızla ilişkilendirmeyi deneyin. Bunu birkaç kez tekrarlayın. Bundan sonra, odanın hafızanızda ne gibi görüneceğini hatırlayın ve tekrarlamayı sürdürün.

7. ‘Çivi’ kelimeleri kullanın. Tekniğin amacı, öğrenilen bir şeyi, bir başkasına çivilemektir. Böylece çiviyi düşündüğünüzde, otomatik olarak diğer şeyi hatırlarsınız.

8. Yeni kelimeleri zaten bildiğiniz kelimelerle ilişkilendirin. Bir dil öğreniyorsanız, bildiklerinize dayanarak yeni şeyler ezberleyebilirsiniz.

9. Hikaye yaratın. Belli bir sırada birçok bilgiyi ezberlemeniz gerekiyorsa, parçaları hikaye içine almaya çalışın. Parçaların bir takım şekillerle birbirine bağlı olması önemlidir.

10. Bir ses kaydedici kullanın. Öğrenmekte olduğunuz bilgileri kaydedin ve kaydı birkaç kez dinleyin. Bu yöntem, sesli bilgileri daha iyi ezberleyen insanlar için en iyi sonucu verir.

11. Görselleştirin. Öğrenirken vücut dili kullanın. Bu, kas belleğinizi tetiklemenize yardımcı olacaktır.

12. Sadece en işe yarar materyalleri seçin. Eski kitapları ve öğrenme yöntemlerini kullanmayın. Kitaplar yazıldığından beri çok şey değişmiş olabilir.

Açık Lise sınavlarına hazırlanmanın en kolay hali: AçıkTercih AÖL Test Çöz!

Mobil Uygulamamızı İNDİRİN! AÖL Yeni Müfredat Çıkmış Sınav Sorularını Çözün!