Açık Lise (620) Seçmeli Türk Dili ve Edebiyatı 2 Testi (Aralık 2019)

Kutul Yaylası’nda masmavi gözlü yağız Dursun Ağa’nın, iki odalı hanında konaklıyoruz. Elli yıldır sahibi olduğu hanın ve yaylaların geçmişini anlatıyor. Daha on beş yıl öncesine kadar karşıda iki katlı, kırk yataklı han varmış, hemen yanında da bir fırın. Güreşler, panayırlar, boğa güreşleri, cirit oyunları yapılırmış. Hanlarla birlikte bunlar da yoka vurmuş. Bugün karakucak güreşleri Çuruspil Yaylası’nda, Ardanuç’un ünlü ozanı Efkâri Âşıklar Şenliği’nde düzenleniyor.

Bu parça aşağıdaki metin türlerinin hangisinden alınmıştır?

Mehmet Seyda : Gerçeği birçok yönüyle kavrayabilmek için, çağdaş roman ve hikâyede nasıl bir yol izlenmelidir?

Selahattin Hilav : Bir sanat eserinin gerçek başarısı ve değeri çeşitli metotların ötesinde yer alır. Önemli olan, günümüz insanının gerçek savaşını ve dünya karşısındaki tavrını sanat diliyle yaratabilmektir.

Mehmet Seyda : Bugünkü Türk şiiri, romanı, hikâyesi ve eleştirisinin birbirine olan üstünlükleri var mıdır?

Selahattin Hilav : Türk şiiri, Batı’dan alınmış olan hikâye ve roman gibi biçimlere oranla daha yüklü bir gelenek taşıdığı için daha zengin ve doyurucu görülmektedir.

Bu parça aşağıdaki metin türlerinin hangisinden alınmıştır?

1923-1999 yılları arasında yaşadı. Gazete satıcılığı, kitapçılık, matbaacılık ve çiftçilik yaptı. Yılkı Atı, Can Şenliği, Dik Bayır, Tarlabaşı Salkım Saçak, Anılarda Yumak Yumak belli başlı romanlarıdır. Romanlarında Orta Anadolu gerçeklerini yansıttı. Kişileri, toplumsal sorunları içinde ele aldı.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

– Kolay mı yazarsınız? Dudaklarına götürdüğü bardağı yana çekerek:

– Hayır... diyor ve suyunu içtikten sonra, devam ediyor:

– Konuyu kafamda uzun boylu işlerim. Nihayet kâğıt üzerine naklederken de hayli yorulurum.

– Zevklerinizi sorabilir miyim üstadım? Hafifçe gülümsüyor Mehmet Âkif. Ve dünyada “zevk” diye bir şey var mı der gibi yüzüme bakıyor:

– Zevk mi? Benim zevklerim mi? Eğer eserleri okumak, hoşlandığı mevzuları yazmak, bir köşeye çekilerek düşünmek bir zevkse… Eh, benim de zevklerim var demektir.

Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Bu parça aşağıdaki eleştiri türlerinden hangisine aittir?

Gözlerini o da Kır Abbas gibi kısarak Sellik’e, Purluk’a, Ankara yoluna baktı. Toprakları ince ince taradı. Taraya taraya yeniden Ovacık yolunun altındaki Purluk’a geldi. Belki hiç sürülmemiş kavlak topraklar. Üstünde hiç ot, çöp kalmamış. Bu toprağı adam etmek için epey uğraşmak gerekiyor. Kır Abbas şimdi Rıza’nın hangi otlardan böyle gözüyle görüyor gibi söz ettiğini anlamıyor. “Kumu, tını aynı! Kuz yanının Gökkaya tepesiyle kapalı oluşu çok iyi. Hafifçe eğimi de var. Her şey aynı, hiç ayırdı yok.”

Bir romandan alınmış bu parçada işlenen konu aşağıdakilerden hangisidir?

(I) Ben roman okumayan insana “aydın” demem. (II) Roman okumayan insan ne kadar çok şey bilirse bilsin onun hep sığ kalacağını düşünürüm. (III) Böyle biri kesinlikle ne kendisini ne de çevresini doğru şekilde değerlendiremeyebilir. (IV) Böyleleri, başka fikir ve yorumlara hoşgörüyle bakamaz.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır?

Aşağıdaki cümlelerin hangisinden anlatım bozukluğu yoktur?

Osman Bey, orta boyluydu ama geniş omuzlu, kalın pazılıydı. Kollarının, bacaklarının, gövdesine göre uzunluğu; doğuştan iyi savaşçı, iyi binici olduğunu gösteriyordu. Çatık kaşları, kemerli burnu, köşeli çenesi tuttuğunu koparma gücünü; biçimli ağzının ucundaki yumuşak gülümseme, gerektiği zaman insanların suçlarını bağışlama yeteneğini meydana koyuyordu.

Bu parçada kullanılan anlatım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?

Tencerelerin dip çapı mutfaktaki (I)  ocaklarla uyumlu olmalı ve ocağa oturmalı. Çünkü (II) düz olmayan, ateşe göre çok büyük veya çok küçük olan tencere dipleri enerji kayıbına (III) neden oluyor. Ayrıca çelik tencereler, yemeği daha çabuk pişirir. Düdüklü tencereler daha da (IV) marifetlidir.

Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisinde yazım yanlışı yapılmıştır?

Barış Manço kendini şu ifadelerle anlatıyor ( )

( ) Ben çağdaş bir halk ozanı, günümüzün Nasrettin Hoca’sı değilim ( ) sadece 20. yüzyıla damgasını vurmaya çalışan biri olarak bu yüzyılın Türk müziğini yapıyorum ( )

Bu parçada ayraçla gösterilen yerlere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?

Ertuğrul Bey inlememek için kendini zorluyordu. Sinirlerinin ucunda gene dayanılmaz sızılar başlamıştı. Gözlerini kapattı. Bütün yaşlılar gibi kendisinden sonra acemilikler edilebileceğinden, yanlışlar yapılacağından, bıraktıklarının tehlikeye düşürüleceğinden korkuyordu. Bundan da biraz kendisi suçluymuş gibi gözleri kapalı konuştu.

Bu parçada aşağıdaki anlatım tekniklerinden hangisi kullanılmıştır?

Aşağıdaki parçaların hangisinde hakim bakış açısı kullanılmıştır?

Aşağıdaki parçaların hangisi bireylerin iç dünyalarını esas alan (psikolojik) bir eserden alınmıştır?

Ayhan Sümer : Bu oyununuzu alışılmış müzikallerden ayıran özellikler nelerdir?

Haldun Taner : Alışılmıştan kastınız Amerikan modeli müzikallerse hemen söyleyeyim ki bu tarza karşı ne ilgim ne de sempatim var. “- - - -”yla yepyeni bir halk tiyatrosu üslubuna  gitmeyi deniyorum. Amacım akşam yemeğinden sonra hazmı kolaylaştıran bir eğlence sağlamak değil. Söyleyeceğini güldürü kılığında söyleyen, seyirciyi tedirgin eden aktif bir uyarı tiyatrosu.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

Aşağıdaki eserlerden hangisinin türü diğerlerinden farklıdır?

GARSON – Bağışlayın beni, işimin bir başka yasasını uyguluyorum şimdi, müşteriye karşı içten davranma yasasını.

ERKEK    – Evet, ben de bunu istiyorum.

GARSON – Siz şimdi burada evleneceğiniz kadını bekliyorsunuz.

ERKEK    – Yaşayın, Bay Garson! Bildiniz.

GARSON – Başarılar!

Bu parça konu, dil ve anlatım özellikleri bakımından değerlendirildiğinde aşağıdaki dönemlerin hangisine ait olabilir?

Cümlede aynı anlama gelen sözcüklerin bir arada kullanılması anlatım bozukluğuna yol açar.

Buna göre aşağıdakilerin hangisinde bu tür bir anlatım bozukluğu vardır?

Devlet Ana, Kemal Tahir’in hem felsefi düşüncesi hem de sanatı bakımından manevi dünyasını oluşturan unsurları kesin ve özlü bir şekilde dile getirir. Yazar bu romanında dünya görüşünün ve sanatının belkemiğini teşkil eden konuya doğrudan doğruya girmiştir. Eserde kurulmak üzere olan Osmanlı Devleti’nin ekonomik ve sosyal yapısı ile bu yapı üzerinde teşekkül eden insan ilişkilerini açıklamıştır.

Bu parça aşağıdaki metin türlerinden hangisine aittir?

Aşağıdakilerin hangisinde roman kahramanının fiziksel özelliklerinden söz edilmiştir?