Algı Yanılmaları, İllüzyon ve Hallüsinasyon

Anasayfa ›› AYT ›› Algı Yanılmaları, İllüzyon ve Hallüsinasyon

yorumsuz

İçindekiler

Algı Yanılmaları

Algı yanılması, uyarıcıların yanlış, olduklarından farklı yorumlanmasıdır.
Algı yanılmaları iki çeşittir: 1) İllüzyon, 2) Hallüsinasyon

TYT AYT Felsefe Grubu Uygulaması (TYT AYT tarzı özgün sorular, testler, konu anlatımı, deneme sınavları) Tamamı Ücretsiz

1. İllüzyon (Yanılsama)

Duyumların yanlış yorumlanması sonucunda meydana gelen yanlış algılamalardır. Fiziksel ve psikolojik illüzyon olmak üzere iki şekilde görülür.

a. Fiziksel İllüzyon:

Bu yanılmalar ya duyu organlarındaki yetersizliklerden ya da, uyarıcının içinde bulunduğu durumdan kaynaklanır. Örneğin suyun içindeki bir kaşığın kırık olarak algılanması, hareket eden bulutun arkasındaki ayın hareket ediyormuş gibi görünmesi, gökyüzü ile yeryüzünün ufukta birleşmiş olarak algılanması birer fiziksel illüzyondur.

b. Psikolojik illüzyon:

Bireyin içinde bulunduğu psikolojik durumdan meydana gelen algı yanılmalarıdır. Psikolojik illüzyonda bireyin zihinsel tutumu etkilidir. Örneğin karanlıkta ormanın içindeki kayaları vahşi hayvan olarak algılamak psikolojik illüzyondur.
Psikolojik illüzyonda aynı uyarıcı aynı yanılgıya yol açmasa da benzer yanılgılara neden olur.
Misafir bekleyen bir hanımın, telefon çaldığında kapıyı açmaya yönelmesi (Nedeni: telaş ve beklentiler)
Ütü yapmakta olan bir kadının tel çaldığında ütüyü kulağına götürüp alo demesi (Nedeni: dalgınlık, beklentiler, güdülenme, vs)
Yerdeki bir dal, ip, hortum parçasının yılan olarak algılanması (Nedeni: korku ve koşullanmalar)
Duvarda asılı olan bir paltonun canavar olarak algılanması (Nedeni: korku ve koşullanmalar)

2. Halüsinasyon (sanrı)

Ortamda hiçbir uyarıcı yokken kişinin bir şey duyması veya görmesine halüsinasyon denir. Örneğin odada yatan bir kişinin fare olmadığı halde yatağının etrafında farelerin dolaştığını söylemesi bir halüsinasyondur.

İllüzyonla Halüsinasyon Arasındaki Farklar:

İllüzyonda uyarıcı olduğu halde, halüsinasyonda uyarıcı yoktur.
Fiziksel illüzyonda aynı uyarıcılar aynı yanılmalara, psikolojik illüzyonda aynı uyarıcılar benzer yanılmalara sebep olurken, halüsinasyonda farklı şeyler duyulur, görülür ve farklı yanılmalar meydana gelir.
İllüzyon normal olan her bireyde görülebilirken halüsinasyon, akıl sağlığı yerinde olmayanlarda görülür. Kimi yüksek ateşli hastalıklar sırasında normal insanlarda da geçici olarak görülebilir.