2300 yıllık kitap Türkçe’ye çevrildi!

Bir matematik kitabının ömrü en fazla ne kadar olabilir? Yüz yıl? Beş yüz yıl? Bin yıl? Bugüne kadar binin üzerinde değişik baskısı yapıldığı düşünülüyor. Bugün on dokuz dile çevrilmiş durumda. Bazı dillerde birden fazla çevirisi var. Her gelen kuşak kitabı kendi anlayacağı akıcılıkta yeniden kendi diline çeviriyor.



Öklid’in, geometrinin temellerini attığı Elemanlar adlı kitabı iki bin üç yüz yaşında.

Elemanlar iki bin üç yüz yıl önce okuyucusuna bilgiyi keşfetme heyecanını hangi canlılıkta verdiyse bugün de okuyanları aynı düzeyde heyecanlandırıyor.

Bu heyecan yalnızca yeni bir şey öğrenme heyecanı değil, o bilginin adım adım keşfedilişine birinci elden tanık olma heyecanı.

Matematiği oluşturan asıl elemanlar, yapıyı oluşturan öğeler, geometrinin temel kavramları anlamında Elemanlar adını vermiştir Öklid kitabına. Kodeks formatına geçirildikten sonra tekrar tekrar elle çoğaltılmıştır.

Öklid’in Elemanlar’ını kısmen de olsa Türkçeye ilk çeviren kişi III. Selim döneminde yaşamış olan Hüseyin Rıfkı Tâmâni’dir.

Son yıllarda Mimar Sinan Üniversitesi Matematik Bölümü hocalarından Özer Öztürk ve David Pierce Elemanlar’ın birinci cildinin, Yunanca aslına akademik bir sadakatle bağlı bir çevirisini yapıp geometriye giriş derslerinde okutmaya başlamışlardır.

Öklid, on üç cilt olarak yazdığı bu temel geometri ve sayılar kuramı kitabında her yeni önermeyi yalnızca başta verdiği belitleri, genel kavramları ve daha önce kanıtlamış olduğu diğer önermeleri kullanarak kanıtlar.

Bu yönüyle Elemanlar, yazıldığı günden itibaren Doğu ve Batı dünyasının düşünce yapısını derinden etkilemiş ve bugünkü bilim paradigmasının doğuşuna öncülük etmiştir.

İki bin yıl boyunca her düşünen insanın baş ucu kitabı olmasının yanı sıra ders kitabı olarak da kullanılan Elemanlar’ın on üç cildinin tamamı ilk kez Türkçeye çevrildi.

Öklid’in Elemanları mantığın matematiğe uygulandığı bir başeserdir.

Öklid’in on üç ciltlik Elemanlar kitabının tamamı ilk kez Prof. Dr. Ali Sinan Sertöz tarafından Türkçeye çevrildi ve raflarda yerini aldı.

Matematiğe önem veren herkesin alıp okuması dileğimizle.

Yazımızı içinden alıntılar yaptığımız Öklid ve Elemanlar hakkında çok şey öğreneceğiniz 3 harika yazı kaynağı ile kapatalım.

Öklid ve Elemanları
Bilim ve Teknik Dergisi, Ocak 2018, Sayı 602, sayfa 14-23

Öklid’i Okurken
Bilim ve Teknik Dergisi, Mart 2018, Sayı 604, sayfa 74-83

Öklid ve Türkçesi
Bilim ve Teknik Dergisi, Nisan 2018, Sayı 605, sayfa 74-83

Matematiksel

Sosyal Medyada Paylaş Facebook Twitter Google+
Açık Lise sınavlarına hazırlanmanın en kolay hali: AçıkTercih AÖL Test Çöz!

Mobil Uygulamamızı İNDİRİN! AÖL Yeni Müfredat Çıkmış Sınav Sorularını Çözün!


Etiketler: , ,
Eklenme Tarihi: 23 Ağustos 2019