Açık Lise Seçmeli Mantık 2023-2. Dönem 16-17 Mart 2024 Sınav Soruları

• Genel ilkelerden hareket ederek tek tek olaylar hakkında bir yargıya ulaşma yoludur.

• Tek tek olgulardan genel önermelere geçmek için izlenen düşünme yoludur.

• Doğruluğu, gözlem ve deneyle değil akıl aracılığıyla bilinen yargılardır.

Bu ifadeler, aşağıdaki kavramlarla doğru eşleştirildiğinde hangisi dışta kalır?

Kerem ile babası arasında aşağıdaki diyalog geçmiştir:

Baba :Oğlum sen zeki bir çocuksun bunu biliyorum. Ama keşke sen de abin gibi derslerine çalışsan da hukuk bölümünü kazansan.

Kerem :Benimle abimi kıyaslamandan hoşlanmadığımı biliyorsun. Ayrıca ikimizin de ilgileri ve yetenekleri birbirinden farklı. Bu yüzden ben benim, abim de abim. Bu nedenle artık beni abim gibi olmaya zorlama lütfen.

Baba :Haklısın oğlum ama sen de hiç derslerine çalışmıyorsun. Biliyorsun ki ancak yeterli oranda derslerine çalışırsan üniversiteyi kazanabilirsin.

Kerem :Bu söylediklerinin ben de bilincindeyim.

Baba :Bundan sonra karar senin oğlum ya hayallerini gerçekleştirmek için çalışacaksın ya da hayallerinden vazgeçeceksin.

Bu diyalogda, aşağıdaki mantık ilkelerinden hangisine yer verilmemiştir?

Bir şeyin hem kendisi hem de başkası olamaması durumuna çelişmezlik denir. Çelişmezlik, iki karşıt önermeden birinin yanlışlığının diğerinin doğruluğunu gerektirdiğini öne süren mantık ilkesidir. Örneğin, çelişmezlik ilkesi gereği “Cemre çalışkandır ve Cemre çalışkan değildir.” diyemeyiz.

Bu mantık ilkesinin sembolik dildeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

Aristoteles doğru düşünmenin kuralları üzerinde durmuş ve akıl yürütme yollarından tümdengelime önem vermiştir. Çünkü kesin ve zorunlu sonuç veren geçerli akıl yürütmeler tümdengelimle yapılabilir. Buna göre, doğru akıl yürütme için önce kavram oluşturulur, sonra önermeler kurulur ve son olarak bu önermelerden çıkarım yapılır.

Buna göre, aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir?

Kavramların dildeki ifadesidir. Bu nedenle de kavramların anlamını anımsatan birer sembol olarak ifade edilebilir. Ayrıca kendi başına bir anlam taşıyan en küçük birimdir.

Bu açıklama aşağıdaki kavramlardan hangisine aittir?

Zihnimiz tek tek olan nesneleri tasarlayabildiği gibi, tek tek olan nesnelerin ortak özelliklerini de tasarlayabilir. Örneğin tek tek arkadaşlarımızdan yola çıkarak bir arkadaş tasarımı yapabiliriz. Bu tür kavramlara - - - - kavram adı verilir. Eğer arkadaş kavramından hareketle belli bir arkadaşımızın tasarımını zihnimizde canlandırıyorsak buna da - - - - kavram denir.

Bu parçada, boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki kavramlardan hangisi getirilmelidir?

Duyularla algılanan ve zihinde tasarlanabilen bir nesneyi ya da varlığı gösteren kavramlar somut kavram olarak nitelendirilir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi somut kavramdır?

Çelişiklik ve karşıtlık ilişkisiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

Ad tanımı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

Yüklemin bildirdiği özelliğin o öznede bulunmasına olumlu önerme denir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi olumlu önermedir?

Konunun bir kısmını ya da konuya giren bireylerin bir kısmını dışarıda tutarak kurulan önermelerdir. Örneğin “Benim dışımda herkes gitti.” önermesinde “Ben gitmedim.” önermesi ilk önermeden çıkarılan bir önermedir.

Bileşikliği gizli olan bu önerme türü aşağıdakilerden hangisidir?

Aşağıdakilerin hangisinde birden fazla önerme eklemi kullanılmıştır?

Bir bileşik önermede, önermenin tümünü etkileyen eklem aşağıdakilerden hangisidir?

“Mehmet duyarsız değildir.” önermesindeki “değil” ekleminin sembolik gösterimi aşağıdakilerden hangisidir?

“˄”, “ve” ekinin sembolü olduğuna göre aşağıdakilerden hangisi “p˄q” şeklinde sembolleştirilen bir önermedir?

Tikel evetleme (˅) önermesinde bileşik bir önermenin doğruluğu, bu bileşik önermeyi oluşturan bileşenlerden en az birinin doğru olmasına bağlıdır.

Buna göre;

tabloda rakamlarla gösterilen yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

“(p˄q)˅(~p˄~q)” önermesiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

Kendi içinde anlamlı olan ve daha küçük anlamlı birimlere ayrılamayan deyimlere - - - - denir.

Bu cümlede boş bırakılan yere getirilmesi gereken kavram aşağıdakilerden hangisidir?

Aşağıdakilerden hangisi özel değişmezlerdendir?

Tüm yorumlamaları doğru olan önermeye “totoloji” denir.

Buna göre, aşağıdaki yorumlamalardan hangisi totoloji örneğidir?

“∀x (x insandır.)” önermesi aşağıdaki evrenlerden hangisinde doğrulanır?

Doğadaki bir varlık sistemi hakkında ortaya konan önermelere - - - - adı verilir.

Bu cümlede boş bırakılan yere getirilmesi gereken kavram aşağıdakilerden hangisidir?