Beş Tümel: Cins, Tür, İlinti, Özgülük ve Ayrım

Anasayfa ›› Mantik ›› Beş Tümel: Cins, Tür, İlinti, Özgülük ve Ayrım
yorumsuz
2.197 views

Beş tümel nedir, kategoriler nedir, Porphyrios ağacı nedir?

TYT AYT Felsefe Grubu Uygulaması (TYT AYT tarzı özgün sorular, testler, konu anlatımı, deneme sınavları) Tamamı Ücretsiz 

Aristoteles, varlıkla ilgili tüm bilgimizi on başlık altında toplamış ve bunlara kategoriler adını vermiştir.

On kategori:  Nicelik, nitelik, görecelik, zaman, yer, durum, iyelik, etki, edilgi ve cevher (töz).

Cevher (töz), Aristoteles’e göre bu kategorilerin içindeki esas belirleyici kategoridir. Cevherin anlamlarını aşağıda verdik:

  • Nesnelerin içinde bulunduğu oluş ve değişime karşın değişmeyen yönü.
  • Fiziksel nesnelerin duyularla algılanamayan, akılla kavranılan yönü.
  • Varlıkların gösterdiği bütün değişimlere rağmen yönü.
  • O varlığın o varlık (insanın insan, ağacın ağaç) olmasını sağlayan yönü.
Aristoteles’e göre bir varlığı bilmek onun cevherini (tözünü) bilmektir. Cevher genelin (tümelin) cevheri ve tekilin cevheri olarak ikiye ayrılır.
  • Genelin cevheri:
İnsan’ın cevheri tüm insanlar için “insanı insan yapan şeydir”.
  • Tekilin cevheri:
Onur’un cevheri, Onur adındaki kişiyi diğer insanlardan ayıran şeydir.

Beş Tümel: Porphyrios ağacı

1.Cins

2.Tür
3.Ayrım
4.Özgülük
5.İlinti

1. Cins:

Altında türlerin sırlandığı şeydir.

2. Tür:

Cinsin altında sıralanan, ortak özellikleri olan ikikavramdan içlemi daha geniş olandır.

3. Ayrım:

Türün cinsten ayrılmasını sağlayan özelliktir. İnsan akıllılık özelliği ile duygulu canlılardan ayrılır.

4. Özgülük:

Yalnız bir türe ait olan ve zorunlu olarak ayırıma bağlı olan özelliktir. Örneğin; kültür ve sosyalleşme insan için birer özgülüktür.

5. İlinti:

Birçok türde ortaklaşa bulunan özelliklerdir. Örneğin; uyumak, büyümek, üremek insanın ilintisidir.

TYT AYT Felsefe Grubu Uygulaması (TYT AYT tarzı özgün sorular, testler, konu anlatımı, deneme sınavları) Tamamı Ücretsiz 

Sonraki konu: Tanım, tanımın çeşitleri ve koşulları

Sosyal Medyada Paylaş Facebook Twitter Google+
Açık Lise sınavlarına hazırlanmanın en kolay hali: AçıkTercih AÖL Test Çöz!

Mobil Uygulamamızı İNDİRİN! AÖL Yeni Müfredat Çıkmış Sınav Sorularını Çözün!


Etiketler: , , , , ,
Eklenme Tarihi: 19 Şubat 2015

Diğer Konular

Facebook Yorumları

Konu hakkında yorumunuzu yazın

Yorum yapmak için giriş yapmalısınız.